VERGİ DAİRESİ DENETİME Mİ GELDİ? - Aytaç Acardağ

Herkese merhaba sevgili okurlarımız. Yeni bir yazımız ile sizlerle birlikte olmak büyük mutluluk.

Maliye Bakanımız Mehmet Şimşek’in basında yer alan demeçlerini hepimiz görmüşsünüzdür. KAPISINI ÇALMADIĞIMIZ MÜKELLEFİMİZ KALMAYACAK… evet durum böyle olunca en küçük vergi mükellefinden en büyük vergi mükellefine kadar herkesin inceleneceğini tahmin edebiliyorsunuzdur. Hal böyle olunca ister istemez akıllara şu soru gelmektedir; BİZ BU DENETİMLERE NE KADAR HAZIRIZ VE NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?

Bu haftaki konumuz yerel denetimlere yani yaygın yoğun vergi denetimlerine ilişkindir. Öncelikle yerel denetim dediğimiz yaygın yoğun vergi denetiminin ne anlama geldiğini açıklayalım.

Yaygın yoğun vergi denetimini, vergi mükelleflerinin vergilendirme ilişkin bir takım yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğinin tespit edilmesi olarak tanımlayabiliriz. Aslında yerel denetimin özüne baktığımızda vergi mükelleflerimizin vergilendirmeye ilişkin şekli ve usulü yükümlülüklerine ne derecede uyduklarını ve mükellefin bu yükümlülükler konusunda bilinçlendirilmesi amacı gütmektedir. Nitekim halk arasında fısıltı gazetesi olarak nitelendirilen kulaktan kulağa MALİYE GEZİYORMUŞ söylemi de bunun en temel belirtisidir.

Vergi dairesinin yetkili memurlarının işyerinize gelmiş olması durumunda biz mükellef olarak hangi haklara sahibiz ve gelen denetim elemanlarının yapabilecekleri işlemler nelerdir?

Öncelikle vergi idaresinin tespit ve incelemeye yetkili memurlarının işyerimize gelmiş olması durumu korkulduğu gibi bir şey değil nitekim maliye idaresinin anayasadan almış olduğu yetkiye binaen teftiş ve incelemeye gelmesi her zaman olabilecek bir durumdur. Yani bu durum ticaret hayatının içerisinde olağan bir seyirdir. Buna göre olası bir yerel denetimde mükelleflerin sahip olduğu hakları kısaca aşağıdaki gibi sıralayabiliriz;

1-      Vergi idaresinin inceleme ve denetime yetkili elemanlarının işyerimize geldiklerinde kendilerinden kimlik ibrazı isteme hakkımız bulunmaktadır.

2-      Yapılacak olan denetlemenin konusunu isteme hakkımız bulunmaktadır.

3-      Denetleme sırasında vergi mahremiyetine ilişkin hakların korunmasını isteme hakkımız bulunmaktadır.

4-      Tutulan tutanakları İmzadan imtina etme hakkımız bulunmaktadır.

Vergi idaresi, söz konusu iş ve işlemleri 213 Sayılı Vergi Usul Kanununda yer alan yoklama işlemine dayanmak suretiyle yapmaktadır. İş bu sebeple yaygın yoğun denetimlerin vergi incelemesi ile karıştırılmaması gerekmektedir. Nitekim vergi incelemelerinde mükellefe önceden haber verilir iken yaygın yoğun vergi denetimi dediğimiz yerel denetimlerde idarenin önceden haber verme yükümlülüğü bulunmamaktadır.

Yine halk arasında en çok karıştırılan durum ceza kesme hususu. İncelemeye gelen yerel denetim elemanlarının ceza kesme yetkisi bulunmamakta olup, görevleri öncelikle mükellefleri vergisel işlemlerde bilinçlendirmek varsa olası eksiklikleri tespit edip tutanağa geçirmektir. Nitekim ceza kesilip kesilmeyeceği kararını verecek olan idarenin kendisidir.

Tüm bu açıklamalardan sonra, mükelleflerimizin bu işlemlerden önce dikkat etmesi gereken hususları kısaca şu şekilde sıralamak mümkündür;

1-      İşyerinde bulunması gereken belgelerin tam ve eksiksiz olması. (Güncel Vergi Levhası, İşyeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatı, SGK Hizmet Listesi vb.)

2-      Günlük nakit, kredi kartı ve banka havalesi yolu ile yapılan tahsilat ve satışlara ilişkin yazarkasa fişi veya faturaların eksiksiz düzenlenmesi,

3-      Perakende satış hizmeti veriliyorsa yeni nesil yazarkasanın kullanılabilir olması,

4-      Günlük Z Raporlarının düzenli olarak alınması

5-      Özellikle masaya hizmet sunan işletmelerde adisyon kullanımı ve düzenlenen adisyonlarda yer alan hasılat toplamının gün sonu Z Raporu ile uyumlu olması,

6-      Çalışan personellerin SGK’sına ilişkin evrak ve belgelerin tam ve eksiksiz  olması,

7-      Kira ödemelerine ilişkin tutarların tam ve eksiksiz beyan edilmesi,

8-      Yine kira ödemelerinin banka yolu ile yapıldığına ilişkin banka dekontları,

9-      30.000,00 TL’yi aşan tahsilat ve ödemelerin banka yolu ile yapıldığına ilişkin evrak ve belgeler,

Evet, sevgili okurlarımız yukarıda ana hatları ile açıklamaya çalıştığımız hususları mükelleflerimizin menfaatine olacaktır.