E TEBLİGATINIZA BAKTINIZ MI? - Aytaç Acardağ

Uzun bir aradan sonra tekrardan bu köşede siz değerli okurlarımız ile birlikte olmak ve vergisel işlemleri tartışıp sizlerle paylaşmak gerçekten çok mutluluk verici. Siz değerli okurlarımıza bu hafta vergisel işlemlerde son yıllarda gerçekten önem arz eden ve zaman zaman mağduriyetlere de sebebiyet veren E TEBLİGAT konusunu açıklamaya ve önemini aksettirmeye çalışacağız.

Vergi hayatımızın vazgeçilmez bir parçası olan 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu tabiri caiz ise vergi dünyamızın anayasası niteliğinde olup, vergi dünyasının usul kurallarını belirleyen bir temel vergi kanunudur. Bu kanun vergilendirme usullerinden tutunda, vergilendirme ile ilgili işlemlerin bildirilmesine ilişkin yol ve yöntemlere, inceleme mekanizmalarından, defter tutma usullerine kadar bir çok konuyu bünyesinde barındırmaktadır. 

Tebliğ; 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre, vergilendirmeyi ilgilendiren ve hüküm ifade eden bir yazının veya bir belgenin o kimseye önceden belirlenmiş yöntem ve şekillere göre iletilmesi olarak karşımıza çıkmaktadır.  Buna göre vergilendirme ile ilgili olarak bir hak ve yükümlülük doğuran tebliğ hükümleri Vergi Usul Kanununda sıkı sıkıya kurala bağlanmış ve üzerinde geniş ölçüde durulmuştur. 

Önceki yıllarda vergi dairelerinden gelen tebligatlar heyecanla karşılanır hatta halk arasında vergi dairesine borcun bulunması mahcubiyette yaratırdı. Bu tebligatlar zaman zaman posta yolu ile gelebildiği gibi, doğrudan vergi dairesi tarafından yetkilendirilen memur vasıtası ile de yapılabilirdi. Tabi bu uygulama kısmi olarak halen daha devam etmekte olup, son yıllarda bu tebligatlar özellikle elektronik ortama taşınmış ve elektronik ortamda tebliğ esasları 213 Sayılı Vergi Usul Kanunun 107/A maddesinde düzenlenerek hayatımıza girmiş ve vergi hayatımızda geniş bir yer edinmiştir.

Söz konusu maddeye göre, kanunda sayılan usullere bağlı kalınmaksızın (posta usulü, memur eliyle tebligat, dairede tebligat vb. ), tebliğe elverişli elektronik bir adres vasıtasıyla elektronik ortamda tebliğ yapılabileceği düzenlenmiş ve elektronik ortamda yapılan tebligatın, mükelleflerin elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen 5. Günün sonunda tebliğ edilmiş sayılacağı hüküm altın alınmıştır.

Bu düzenlemeye istinaden Maliye Bakanlığı tarafından 456 Sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile uygulamaya yön verilmiş ve bu tebliğ kapsamında birçok mükellef için elektronik tebligat yaptırma gereği doğmuştur. Peki akıllara şu soru gelmektedir. Kardeşim bu E-Tebligat neden bu kadar önemli? 

İşte asıl mesele burada başlamaktadır. Mükelleflerimizin, özellikle belirli bir yaş grubundan öncesi mükelleflerimizin elektronik uygulamalara çok vakıf olmadığını bilmekteyiz. Bu mükellef grubumuzun beni yanlış anlamasını istemem. Ancak gerçek budur. 

E-TEBLİGATTAN HABERİMİZ OLMAZ İSE NE OLUR?

Yukarıda da detaylı bir şekilde açıkladığımız gibi, tebligat bir çok vergisel işlem açısından başlangıç teşkil etmekte olup, esas amacı mükellefi gıyabında yapılan işlemlerden haberdar etme amacı taşır. Dolayısıyla tarafınıza bildirilen ancak haberdar olunmayan işlemlerde hak düşürücü yaptırımlara maruz kalabiliriz. 

Örneğin; 1976 Yılından beri kesintisiz vergi mükellefi olan Ahmet Amca tebligatlarını hep posta yoluyla almaktadır. Dolayısıyla E-Tebligat sisteminden de haberdar değildir. Cep telefonuna gelen kısa mesajları da torunlarına okuttuğundan, tarafına gelen E-Tebligattan haberdar olmamıştır ki Ahmet Amca’ya Vergi Denetim Kurulu tarafından Defter ve Belge İsteme yazısı gelmiştir. Söz konusu tebligatın elektronik sistemden gönderim tarihi 17 Ocak, mükellefe tebliğ edileceği tarih 5 gün sonrası yani 22 Ocak’tır.  Ahmet Amca için artık tebligat içeriğine ilişkin süreleri başlamıştır. Buna göre Ahmet Amca defter ve belgelerini teslim etmemiş (tebligattan haberdar olmadığı için) ve vergi müfettişleri tarafından tanzim edilen rapora istinaden vergi yasalarına muhalefet suçundan ve defter ve belgelerini gizleme suçundan ceza yargılamasına maruz kalabilecektir ki bu ciddi bir yaptırımdır.

Yada vergi dairesi tarafından gönderilen ödeme emirlerinin elektronik ortamda tebliğ edilmesi neticesinde ödeme emrine karşı yapılacak işlemler yerine getirilmediğinden dolayı hak düşürücü bir muameleye maruz kalınabilecektir. 

Başka bir örnek ise; elektronik ortamdan tebliğ edilen Vergi/Ceza İhbarnamelerine karşı 30 gün içinde İndirim İsteme, Uzlaşma Talep Etme, Dava yoluna gitme gibi idari işlemlerinde hakların kaybolduğunu sıkça görmekteyiz.

 İşte saygıdeğer okurlarımız yukarıda açıkladığımız üzere, vergi dairesi tarafından şahsınıza verilen şifreleriniz ile belirli aralıklarda (örneğin haftada bir gün) e-Tebligat sisteminizi kontrol etmenizi veya ettirmenizi tavsiye etmekteyim.

Siz değerli okuyucularımız ile tekrardan birlikte olmak mutluluk ve heyecan verici olup, bir sonraki yazımızda görüşmek üzere.