TÜRKİYE DIŞ ALIMLA KALKINAMAZ - Servet Şenyiğit

Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) Türk Ticaret Verileri temel alınarak hazırlanan Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF) Dijital Veri Paneli’ ne göre, bu yılın ilk 9 ayında tarım, gıda ve içecek sektörü geçen yıl aynı döneme göre yüzde 5.37 artışla 18.86 milyar dolar dışsatım ve yüzde 8.92 artışla 16.85 milyar dolar dış alım yaptı.

          TGDF’ den yapılan açıklamaya göre, eylül itibariyle aylık temelde dışsatım, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 7.71 artışla 2 milyar 330 milyon dolar olurken, dışalım yüzde 21.68 azalarak 1 milyar 310 milyon dolar oldu. Yılın 9 ayında ihracatta öne çıkan ürünlerde ilk sırayı 1 milyar 102.9 milyon dolar ile un aldı. Bu ürünü 727 milyon dolar ile rafine Ayçiçek yağı ve 616.3 milyon dolar ile fındık içi izledi. Aynı dönemde en fazla ithal edilen ürün 2 milyar 832.4 milyon dolar ile buğday oldu. Buğdayı 1 milyar 422.1 milyon dolar ile soya fasulyesi ve 1 milyar 99 milyon dolar ile ham Ayçiçek yağı izledi.

          Eylül ayında ihracatta öne çıkan ürünlerde ilk sırayı 147.6 milyon dolar ile durum buğdayı alırken, bunu 134.7 milyon dolar ile buğday unu ve 95.6 milyon dolar ile mısır danesi izledi. Aynı ayda en fazla ithal edilen ürünler126.8 milyon dolar sığır, 111.4 milyon dolar ile buğday ve 108.5 milyon dolar ile soya fasulyesi olarak sıralandı.  Eylül ayında en dikkat çekici gelişme sığır ithalatındaki artış oldu. Bu ayda sığır ithalatı yüzde 799 arttı. Yılın ilk 9 ayında 705.5 milyon dolar tutarında sığır ithalatı yapılırken, sadece Eylül ayındaki ithalat tutarı 126.8 milyon dolar oldu.

          Türkiye’ nin dışalımında ilk üç sırada yer alan üç üründe dışalımın büyük bölümü Rusya ve Ukrayna’ dan yapılmaktadır. Yine aynı dönemde en fazla dışalım 4 milyar 312 milyon dolar ile hayvan yemi sektöründe gerçekleştirilmiştir. Bu sektörü, un, bitkisel yağlar, canlı hayvan ticareti izlemektedir. Hayvan yemi ve hayvan ticaretinin ilk sıralarda olması tarım ile birlikte hayvancılıkta da dışa bağımlı olduğumuzu görmekteyiz.

          1930’ lu yıllardaki gazete arşivini anımsadım. 57 000 ton buğday dışsatımı yapıldığını yazıyordu. Hayvan sayımında da hayvan sayısı nüfusun üç katıymış. Tarım ülkesi olarak bugün geldiğimiz noktaya baktığımızda ilerlemenin yerini gerileme almış. Plansız, programsız ülke yönetimlerinin ülkemizi getirdiği nokta maalesef  bu gerçekler. Samanı bile dışardan alıyoruz. Hayvan dış alımının yüzde 799 artması hayvancılığımızın alarm verdiğinin göstergesi. Bu koşullarda gıda fiyatlarının sabit kalmasını veya düşmesini beklemek hayalcilik olmaktadır.

          servetsenyigit@gmail.com

...