SENİN İLETİŞİM DİLİN HANGİSİ? Anahtar Sözcükleri Doğru Kullanmanın Önemi - Kader Ekiz

 Dilimizde en çok kullandığımız anahtar sözcüklerimiz: günaydın, iyi günler, güle güle, iyi akşamlar, hoşça kal vb.dir. Peki bunları niçin kullanırız? Bu sözcükler iletişimi başlatan, karşı tarafa onu önemsediğimizi, değer verdiğimizi ve iletişimimizi sürdürmek istediğimizi gösteren kelimelerdir.

          Günlük hayatımızda kaçımız doğru zamanda doğru sözcükleri kullanıyor. Hiç dikkat ettiniz mi bilmem ama çoğu zaman birbirinin yerine kullanılan ya da karıştırılan anahtar sözcüklerimiz vardır. Örneğin “güle güle” iyi yolculuklar, sağlıcakla gidin, yolunuz açık olsun anlamında uğurlamada, yolcu etmede kullanılan bir sözdür. Yani ayrılacak ve gidecek olan kişiye duran kişinin demesi gerekir. Evinde kalan kişinin söylemesi gereken anahtar kelimedir. Oysaki “hoşça kal” ise bir kişi ile vedalaşırken kullanılan bir iyi dilek sunma kelimesidir. Yani veda eden, giden kişi de evde kalan, yerinde kalan kişiye bunu söyler. İyi ve sağlıklı kal anlamını içerir.

         Bakıyoruz, çoğu zaman iki kişinin vedalaşma diyaloglarına ve tam tersi durumla karşılaşıyorum. Aslında çok basit. Kalana” hoşça kal”, gidene “güle güle” denecek.

          Bir diğer yanlış kullanım “iyi geceler” ve “iyi akşamlar” kelimeleridir. Bu kelimeler içinde zaman anlatan ifadelerdir. Ve hangi zaman diliminde isek onu kullanmamızı zaten çağrıştırıyor. Akşam vaktindeki ayrılma ve vedalaşma ya da buluşmada “iyi akşamlar” gece vakti yapılan ayrılma, vedalaşma ya da buluşmada “iyi geceler” kullanılır. Burada iki farklı ifadeyi de kullanırken buluşma ve vedalaşmada iki farklı ses tonu ile ifade edilmelidir.

         Günaydın, kelimesinde ise sabahtan öğleye yakın zamanlara kadar söylenebilen bir esenlenme sözüdür. Yani öğleden sonra karşılaştığımız kişiye ,geç kalsanız bile, “günaydın” dememeliyiz. Bunun yerine “merhaba” diyebiliriz.

         Bakıyoruz dilimize öğleden sonrası için “tünaydın” deniliyor. Oysaki “tün” kelimesinin anlamı “gece”dir. Yani neden öğleden sonra, gündüz vakti “gecen aydın olsun” denilir? Yani yanlış kullanım. İlk kez 12. yüzyılda kullanılmaya başlanan “tün” kelimesi “gece” demektir, TDK’ye göre de “tünaydın” kelimesinin anlamı “iyi geceler”dir. Günümüzde 13.00 ile 19.00 saatleri arasında kullanılıyor. Yani külliyen yanlış bir kullanım. Hiçbir şey bilmiyorsak “merhaba” demek kafi gelir. “Merhaba” karşılaşıldığında söylenen selamlaşma sözüdür.

O zaman ne diyoruz yeni okurlarıma: Merhaba!