İNSAN KİMDİR, NEDİR?. - Ahmet Bostancı

Kâinatın efendisi, yeryüzünde Allah’ın halifesidir.Allah’ın yeryüzünde temsilcisi,emanetçisiolduğu gerçeğini de Kur’an şöyle açıklar:“Biz emaneti (Allah’ın halifesi olma görevini)göklere, yerküreye ve dağlara teklif ettik, ama onlar bunu yüklenmek istemediler, ondan korktular ve onu insan yüklendi. Kuşkusuz insan çok zalim, çok bilgisizdir.” (Ahzab: 72)
Âlemin özü, özeti fihristidir.Şeyh Galip der ki:
“Hoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen. /Merdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen.”
“Ey insanevladı! Kendine saygıyla/hürmetle yaklaş; çünkü sen kâinatta yaratılmışların özü/göz bebeği olan insansın.”
Herşey insana hizmet için yaratılmıştır.Yeryüzünde tüm varlıklar seferber olmuş insana hizmet etmektedir. Ama insanda, “ben ne için yaratıldım?.” sorusunu kendisine sormalıdır. İlahi hakikatler insanı çok değerli, mükemmel, muhterem, çok saygıdeğerkılmaktadır. Ancak insan bunların kıymetini, yüceliğini idrak etmezse, hayvandan daha değersiz hale düşer.
“Andolsun biz, cinlerden ve insanlardan birçoğunu cehennem için yaratmış olduk. Bunların kalpleri vardır ama onlarla kavrayamazlar; gözleri vardır ama onlarla göremezler; kulakları vardır ama onlarla işitemezler. Onlar hayvanlar gibidir, hatta daha da şaşkındırlar. İşte asıl gafiller onlardır.” (Araf:179)
Bir insan görmemekte, duymamakta, aklını kullanmamakta ısrar ederse,  kendini ilahi gerçeklere kilitlerse, tüm kapıları kapatırsa onun durumunu da Kur’an şöyle açıklar.
“İçlerinde seni dinleyenler de var; ama sağırlara -üstelik akıllarını da işletmiyorlarsa- gerçeği sen mi duyuracaksın? Onların arasında sana bakanlar da var; ama eğer görmüyorlarsa körlere doğru yolu sen nasıl göstereceksin?” (Yunus: 42-43)

Alimler der ki: Beş şey vardır ki, boşa gider.
1- Taşlık araziye yağan yağmur,
2- Güneş varken yanan lamba,
3- Körün yanındaki güzellikler,
4- Hastanın yanındaki nefis yemek,
5- Değeri bilinmeyen, cahiller arasında kalmış bilgili adam.