Mahalle Meclislerini kimler, nasıl kurmalıdır? - ÖZGÜR TERZİOĞLU

2020 yılına girdiğimiz günden şu yana dünyamız sayısız felaketi yaşadı. Son zamanlar da yaşanan salgın, deprem, sel gibi felaketlerini yaşarken kriz anları için uygun planların oluşturulmadığı bayındırlık işlerinin sağlıklı temellere oturtulamadığını izlerken milletin canına ve malına yapılan kasıt daha fazla kazanayım, işime uydurayım düşüncesiyle devam etmektedir.

Master plandan bahsederken kurgunun temellerini 10eb etkisi (emek-evlilik-eğitim-enerji-ekonomi-emniyet-endüstri-ekim-esnaf-eğlence) oluşturulabilecek şekilde anlatırken, üst kavramsal yapı yani planın çatısı toplumsal uyum ve tüketim ahlakı üzerine şekillenmektedir. Bu yazıyla “toplumsal uyumu” sağlayabileceğimiz ve kriz anı yönetimini nasıl sağlıklı bir şekilde geçebiliriz? Sorusunu kendimize sorduğumuzda öncelikli olarak mahalle birliklerine ve daha sonra ki süreçlerde organize mahallelerin hazırlığı için akademik bir disipline ihtiyacımız olduğu görülmektedir.

5393 Belediyeler kanunun 9.maddesine göre mahalle ve yönetimi başlığında mahallelerin muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir. Muhtar, mahalle sakinlerinin gönüllü katılımıyla ortak ihtiyaçları belirlemek, mahallenin yaşam kalitesini geliştirmek, belediye ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla ilişkilerini yürütmesi gerekmektedir. Mahalle ile ilgili konularda görüş bildirmek, diğer kurumlarla iş birliği yapmak ve kanunla verilen diğer görevleri yapmakla yükümlü olduğu görülmektedir, fakat muhtarlara verilen yetki saha çalışmasında ne kadar uygulamaya konulabiliyor? Mahallenin sorunları muhtar odaklı çözüme kavuşabiliyor mu? Ya da kaliteli yaşamın yönetilebilmesi için muhtarlarımıza destek vermemiz gerekmez mi? Mevcut durumda mahalle sorunlarında muhtarlarımızın yalnız kaldığını ve mahallenin sesini duyurabilmek için daha etkin bir disipline ihtiyacımız olduğu görülmektedir.       

Yine belediyeler kanunun 76. Maddesinde kent konseylerinden bahsedilmektedir. Kent konseyi, kent vizyonunun ve hemşerilik bilincinin geliştirilmesi, kentin hak ve hukukunun korunması, sürdürülebilir kalkınma, çevreye duyarlılık, sosyal yardımlaşma ve dayanışma, saydamlık, hesap sorama, hesap verme, katılım ve yerinde yönetim ilkelerini hayata geçirmeye çalışır. Belediyeler kamu kurumu niteliğinde ki meslek kuruluşlarının, sendikaların, noterlerin, varsa üniversitelerin, ilgili sivil toplum örgütlerinin, siyasi partilerin, kamu kurum ve kuruluşları, mahalle muhtarlarının temsilcileri ile diğer ilgililerinin katılımıyla oluşan kent konseylerinin faaliyetlerinin etkili ve verimli yürütülmesi konusunda yardım ve destek sağlar. Kent konseyinde oluşturulan görüşler belediye meclisinin ilk toplantısında gündeme alınarak değerlendirilir.

5393 sayılı Belediyeler kanunda belirttiği üzere belediye hizmetlerinin vatandaşa en çabuk, iyi ve uygun yöntemler ile yapılabilmesi için hükme bağlanmıştır. Hemşeri odaklı bir yönetimin kurumsallaşması adına Belediye kanunun “Mahalle yönetimi” başlıklı 9. Maddesinin ikinci fıkrasında mahalle meclisinin tarifi yapılmıştır. “Kent Konseyi” başlıklı 76. Maddesinde de “vatandaşlardan oluşan meclislerin” in oluşabileceği yazılmıştır.

Lüleburgaz’ın master planı hazırlanırken ilk yapılması gereken organizasyonların başında mahalle meclisleri gelmelidir. Bu meclisleri toparlayacak, yönetecek olan önder kimselerin yetiştirilmesi meselesini “siyaset becerilerini geliştirebilen kent yönetimleri” başlığında anlatacağım. Mahalle meclisi konusu ve açılımlarının ilk örneklerini Bursa “Nilüfer” ve Eskişehir “Odun Pazarı” belediyelerinden görebiliriz. Konunun emsalleri kadar bizlerinde fikirleri, ihtiyacımız olan önceliklerin saptanması, yönetim kabiliyetini geliştirebilmemiz açısından mahalle meclislerinin ilk kurulumunu değerlendirmesi ve planlamaların başlaması için siyaset üstü bir çaba ile Lüleburgaz Köy ve Mahalle İdareleri Muhtarlar Derneğini göreve davet etmeliyiz. Derneğe üye olmuş her muhtar bu süreçte siyasi gömleklerini çıkartarak Lüleburgaz ve köyleri için en iyisinin kararını vereceğinin umudunu taşıyorum.