Çocuklarda Kasık Fıtığı

 Özellikle fıtığın içine giren barsağın boğulma riski nedeniyle acil ameliyat gerektirebilir. Bu nedenle şüphe durumunda hemen hekime başvurulmalıdır” diyor.

Fıtık nedir?

Fıtık, karın içindeki (bağırsaklar gibi) bir organın, karın duvarından dışarı çıkmasıdır. Fıtığın bulunduğu yerde yumuşak bir kitle ele gelir. Kasık bölgesinde ortaya çıkan fıtığa kasık fıtığı denir. Anne rahmindeyken bebeklerin yumurtalıkları (erkekte testis, kızda over) karın içinde böbreklere yakın yerleşmektedir. Bebek gelişimiyle birlikte yumurtalıklar kasık bölgesine doğru iner. Erkek yumurtalığı torbaya (skrotum) inerken beraberinde periton denilen karın içini kaplayan zardan bir keseyi kasık kanalına doğru sürükler. Kanal bu şekilde kapanamaz ve içinde bulunan kese fıtık oluşumuna yol açar. Kızlarda ise aynı kanaldan rahim bağları geçer. Benzer mekanizmayla kasık kanalında zardan bir kese oluşur. Sonuçta; doğumda var olan bu kese çok ince olduğundan fark edilmeyebilir. Ancak içine bağırsaklar gibi bir organ girdiğinde aile ve doktor tarafından fark edilir. Bazen bu kese içine sadece su girer, bu duruma “Fıtık Benzeri Su Toplaması” (hidrosel) adı verilir.

Kasık bölgesi çocuk cerrahisi ameliyatlarının en sık yapıldığı bölgedir. Bunların içinde de kasık fıtığı tamiri hem çocuk cerrahisinin hem de kasık bölgesinin en sık uygulanan operasyonudur. Çocuklardaki kasık fıtığı hem oluşumu hem tipi hem de onarım tekniği olarak yetişkinlerden farklılık gösterir. Her 100 erkek çocuğundan yaklaşık 3 ünde kasık fıtığı gelişir. Erken doğan veya düşük doğum kilolu bebeklerde fıtığa çok daha sık rastlanır.

Kasık fıtığı nasıl oluşur? 

Erkek bebeklerin testisleri (erkek yumurtası) anne karnında gelişmelerini tamamlarken ilk oluştukları yer olan karının içinden aşağıya doğru bir inme gerçekleştirerek olmaları gereken yer olan yumurta keselerine (torba) yerleşirler. Bu yolculuk 6. ay civarında başlar ve doğuma yakın olarak biter. Karın içinden karın dışına çıkan testisler kasık kanalı dediğimiz kanalın içinden geçerler. Bu kanalda normal şartlarda doğumla beraber işlevini kaybederek kapanır. Ancak bu kanallardan birisi veya ikisi birden kapanmazsa o zaman fıtıklaşma olur. Eğer kanal açıklığı darsa ve sadece karın içi sıvısının geçmesine izin veriyorsa bu şişlik çocuk uyanık ve hareketli iken artar. Çocuk uyuyup sakin yatınca ise azalabilir ya da kaybolur. Tıp dilinde “Hidrosel” olarak bilinen bu hastalığın halk arasında ki adı ise “Su fıtığı” dır. Eğer açık kalan kanal genişse bu kanaldan karın içindeki organlar ve en sık olarak da barsak fıtıklaşır. İşte bu gerçek kasık fıtığıdır.

Erkek Çocuklarda Görülme Oranı Çok Daha Yüksek

Her 100 çocuktan ortalama ikisinde kasık fıtığı görünmektedir. Kasık fıtığına %80-90 gibi bir oranda erkek çocuklarında rastlanmaktadır. Kasık fıtığı tek sağ ya da tek sol tarafta olabileceği gibi %10 gibi bir oranda her iki tarafta da saptanabilmektedir. Prematüre bebeklerde görülme sıklığı normal kilolu bebeklere göre üç kat daha fazladır. Bu rahatsızlıkların üçte birinin tanısı ilk 6 ay içerisinde konulmaktadır. Ancak tanının sonraki yaşlarda da konulması mümkündür.

Çocuklarda görülen kasık fıtığının erişkinlerdeki gibi kendini zorlamayla ilgisi yoktur, genetik faktörler rol oynamaktadır. Kasık fıtığı, kasıkta ya da torbada çocuk ağlayıp kendini zorladığı sırada bir şişlikle kendini gösterir. Çocuklar sırt üstü yattığında bazen fıtık kesesi küçülüp kaybolur ve görünmez. Fakat aslında fıtık kesesi yine vardır. Ancak gözle tanı konulması mümkün değildir. Fıtık zaman zaman çocukta sıkışmaya bağlı ağrı yapabilmektedir.

Boğulmuş Fıtık

Yumuşak bir baskıyla karın içine gönderilemeyen fıtığa boğulmuş fıtık denir. Bu durumda çocukta huzursuzluk, ağrı ve kusma ortaya çıkabilir. Bu haliyle devam ederse iştah kaybı, dışkı yapamama ve karın şişliği ortaya çıkabilir. Uzun süren fıtık boğulması nedeniyle bağırsakları besleyen damarlar sıkışıp bağırsak çürümesi (strangülasyon) denilen ve acil cerrahi gerektiren hayatı tehdit eden durumlar ortaya çıkabilir.

En Kısa Sürede Ameliyat Şart

Kasık fıtığı, karın içi organlarının sıkışarak boğulması riskini engellemek için, mümkün olan en kısa sürede ameliyat ile onarılmalıdır. Prematüre bebeklerde anestezinin risk taşıma olasılığı nedeniyle bir iki ay beklenebilir. Ameliyat genel anestezi altında yapılır. Kasık bölgesinde çok küçük bir kesi yapılır, fıtık kesesi onarıldıktan sonra cilt kesisi eriyen dikişlerle kapatılır. Kesinin üstü küçük bir pansumanla kapatılır. İşlem sırasında ameliyat bölgesine uzun etkili uyuşturucular kullanıldığı için ameliyat sonrası ağrı kontrol altındadır.

Ameliyattan Sonra İzlem Gerekli

Prematüre ve yenidoğan bebekler dışında ameliyattan kısa süre sonra çocuklara sulu gıda başlanır ve evlerine gönderilir. Genellikle aktivite kısıtlamasına gerek yoktur. Daha büyük çocuklarda ağır spor aktivitelerinden kaçınma önerilir. Ameliyat bölgesinde ve torbada işleme bağlı şişlikler olabilir, normalde bu şişlikler 1-2 ay içinde yavaşça kaybolur. Uzun süreli takipte fıtığın tekrarlaması çok nadirdir. Ancak bazı bağ dokusu gibi hastalık gruplarında ve prematürelerde tekrarlama görülebilir. Tek taraflı kasık fıtığında karşı tarafta sonradan fıtık çıkabilir. Özellikle sol tarafta kasık fıtığı varsa sağ tarafta çok yüksek oranda fıtık ortaya çıkabilir. Bu durumda yeniden ameliyat zorunludur. Uzun süre izlemde hem görsel hem de işlevsel olarak herhangi bir sorun ortaya çıkmamaktadır. Haber Merkezi