RahimAğzı Kanserinin Erken Tanısında “Kolposkopi”

Kolposkopi nedir?

Dr. Çelik "Kolposkopi, rahim ağzının yani serviksin video kamera benzeri bir aletle incelenmesidir, bu alete kolposkop denir. Kolposkop ile rahim ağzı, vajen ve vulva incelenir. Kolposkop incelenen alanın büyüteç gibi büyütülerek daha net görünmesine imkan sağlar. Görüntü kameranın üzerindeki dürbün benzeri kısımlardan izlenebilir veya televizyon ekranı gibi bir monitöre aktarılarak monitörden izlenebilir. Görüntü 2-40 defa büyütülerek incelenir ve gerekli görülen yerlerden biyopsi (parça) alınır. Bu işlemleri yapmakta amaç rahim ağzında kanser olmayan fakat tedavi edilmezse yıllar sonra kansere dönüşebilecek bazı lezyonları erkenden saptamaktır, bu sayede rahim ağzı kanseri (serviks kanseri) önlenebilmektedir.

Kolposkopi neden yapılır?
Smear testinde anormal bir durum saptandığında, HPV enfeksiyonu saptananlara ya da rahim ağzının muayene sırasında anormal görünmesi durumunda kolposkopi yapılabilir.
Kolposkopi işleminden önceki 2 gün boyunca fitil benzeri vajinal ilaçlar veya tampon kullanmayınız, cinsel ilişkide bulunmayınız, vajina içerisini yıkamayınız.

Kolposkopi nasıl yapılır?

Kolposkopi işlemi (rahim ağzına kamera ile bakılması işlemi) normal jinekolojik muayene masasında aynı jinekolojik muayene pozisyonunda yapılır. İşleme muayene ederken kullanılan spekulum denilen alet takılarak başlanır.İşlem sırasında hasta çok az ağrı hissedebilir, şiddetli bir ağrıya neden olmadığı için anestezi gerektirmez. İşlem ortalama 10-20 dakika sürer. Spekulum denen muayene aleti vajinaya takıldıktan sonra rahim ağzı görünür hale gelir ve kolposkop denen dürbüne benzer aletle aydınlatarak dışardan büyütülmüş olarak izlenir. İzleme esnasında asetik asit ve lugol (potasyum iyodür - Schiller testi) gibi bazı sıvılar rahim ağzına sürülür böylece rahim ağzında anormal alanlar varsa buralar farklı renklere bürünür ve kolayca farkedilir. Bu tür anormal alanlar görülürse biyopsi alınır ve incelenmesi için patolojiye gönderilir. Bu anormal alanlar genelde asetowhite alanlar ya da iyot negatif (Schiller pozitif) alanlar diye isimlendirilir çünkü bu anormal alanlar asetikasit sürüldükten sonra beyaz görünürler ve iyotu tutmazlar ve sarımsı farklı renk alırlar. Biyopsi işleminden sonra bazen rahim ağzının iç tarafındaki kanaldan (endoservikal kanal) parça alınır buna endoservikal küretaj (ECC) denir. Biyopsi yani parça alma işleminden dolayı rahim ağzından çok az kanama olabilir, hafif ağrı hissedebilirsiniz. Kanama kısa sürede duracaktır. Kanama durmaz veya çok artarsa tekrar doktorunuza başvurmalısınız.

Kolposkopi muayenesi normal muayeneden daha farklı değildir. Ancak genellikle adet kanaması sırasında yapılmaz. Dolayısı ile doktorunuzu kolposkopi yapılacağı tarihlerde menstruasyon kanamanız olacak ise uyarmanız yerinde olur. Muayeneden 1-2 gün önceden herhangi bir vajinal ilaç, tampon kullanmayınız, vajen içini yıkamayınız ve seksuel ilişkiden kaçınınız. Muayeneden önce mesanenin boşaltılması ve kabızlık varsa muayene sabahı bir laksatif kullanılıp barsakların boşaltılması da rahat bir muayene için yardımcı olabilir.

Patolojiden gelecek biyopsi sonucuna göre tedavinin devamı planlanır. Eğer biyopsi sonucu tamamen normal gelirse duruma göre değişebilmekle beraber genellikle hastanın belli aralıktaki kontrollerle izlenmesi yeterli olur. Patoloji sonucu anormal gelirse patolojinin türüne göre rahim ağzına konizasyon, LEEP, yakma,dondurma, lazer gibi tedaviler veya nadiren ameliyat gerekebilir.
İşlem sonrası en az bir iki hafta veya doktorunuz bildirene kadar tampon kullanmayınız veya vajene hiçbir şey koymayınız.

Kolposkopi kısırlığa sebep olur mu? Rahim ağzına zarar verir mi?
Kolposkopi ya da bu sırada alınacak biyopsiler kısırlığa sebep olmaz ve rahim ağzınıza zarar vermez. Biyopsi ile alınan parçalar çok küçüktür ve o bölgeler tamamen eski haline gelecektir.

Kolposkopi sonrası dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?
Hastanın yeme, içme gibi konularda bir kısıtlaması olmaz. Kendini iyi hissettiği andan itibaren çalışmaya ve ev işlerini yapmaya başlayabilir, fiziksel aktivite kısıtlaması gerekmez. Hasta genellikle 1-2 saat içerisinde hiç ağrı hissetmeden normal hayatına devam edebilecek hale gelebilir. Çok hafif kanama olabilir ancak bu hastanın çalışmasına veya ev işlerini yapmasına engel olmaz. Hastanın en çok dikkat etmesi gereken konu kanama miktarıdır. Kanama normalde 1-2 gün lekelenme şeklinde sürüp kesilmelidir, bu lekeler bazen 3-5 gün kadar sürebilir. Ancak daha uzun süren lekelenmeler veya aşırı kanama olması (adet kanamasından fazla olması) doktora başvurmayı gerektirir. Kötü kokulu akıntı, ateş, aşırı halsizlik, bulantı, kusma çok çok nadir olabilecek şikayetlerden ve hemen doktora başvurmayı gerektirir. Ağrı genellikle işlemin yapıldığı gün kesilir, sonraki günlerde çok hafif ağrı devam edebilir, şidddetli devam eden ağrı doktora başvurmayı gerektirir.

Haber Merkezi