Uzay Mühendisi Trakya’nın genetiğini araştırıyor

Araştırmalarına önce kendi genetiğini araştırmakla başlayan Erhan İnal  yaptığı  bu araştırmaları da erhaninal.com/geneology isimli internet sitesinde paylaşıyor.

Konuyla ilgili olarak gazetemize açıklama yapan İnal:

“Trak DNA Analizi olarak adlandırdığım yazı, son birkaç yıllık yoğun araştırmalarımızın sonucunun bir özetidir. Projemizin adı, FTDNA Balkan Projesi. Şu anda yüzlerce üyesi bulunmakta ve gün geçtikçe büyümektedir.  Projemizin en önemli amacı, geçmişi hakkında bilgi toplamaya çalışan insanlar için faydalı olabilecek sonuçlar ortaya koymak ve bunu yaparken de DNA testlerini kullanmak.

Erhan İnal kimdir?

Projenin kurucusu benim. Peki, ben kimim? Adım Erhan İnal, Kırklareli’de doğdum. Üniversiteyi genetik üzerine okumadım. İstanbul Teknik Üniversitesi’nde Uzay Mühendisliği okudum. Ancak genetikçi olmak için ille de bu konuda lisans bitirmek gerekmiyor tabi. Uzun süredir tarihle, genetikle ve tabiî ki sosyal mühendislik konularıyla ilgilenmekteyim.  Projeyi kurmaktaki asıl amacım ise, Balkanlar tarihine damgasını vurmuş bir topluluk olan Traklar. Traklar hakkında bugüne kadar çok şey yazılıp çizildi. Birçok tarihçi Balkanlar’da bazı etnik grupları Traklar ile ilişkilendirip durdu. Bulgarlara sorarsanız Traklar’ı Bulgarların atası, Yunanlara sorarsanız Traklar’ı Yunanların atası gösterirler. Türkler de bu işten geri kalmış değil tabii ki. Türklere göre ise Traklar Orta Asya kökenli.

Bugüne kadar Traklar hakkında elde edilmiş veriler doğrultusunda Traklar hakkında bilinen gerçekleri yazının başında vermek faydalı olacaktır. Bu topluluğun Doğu Avrupa’da çok eski bir geçmişi olduğu bir gerçektir. Antik Yunan veya Makedon haklarından olmadıkları da bilinmektedir. Çünkü Traklar ile sürekli çatışma halinde olan topluluklardır. Bulgar olmadıkları da bilinen bir gerçektir. Zaten  6.yüzyıldan itibaren Trakya’ya gelen Slav göçleri, Traklar’ın yok oluşundaki en önemli unsurlardan biridir. Dil verileri hakkında ise, yazı kullanmadıkları için fazla bir şey söyleyememekteyiz. Ancak Balto-Slav dillerine yakın olduğu tahmin edilmektedir. Bilinen en önemli ayrıntı ise, Traklar’ın kremasyon geleneğidir. Yani bir Trak öldüğü zaman yakılır. Bu kültürün antik çağdaki adı ise Unetice ve sonraki safhası olan Urnolu Mezarlar kültürüdür. Antropolojik olarak da Dinaro-Nordik özellikler göstermekteydiler. Yani kabaca, Traklar beyaz tenli, kumral-sarışın, renkli gözlü tiplerdi diyebiliriz. Traklar oldukça savaşçı bir topluluktur. Ancak aralarında hiçbir zaman birlik oluşturamadılar ve farklı etnik gruplar tarafından asimile edildiler.

Çok fazla detaya girmeyeceğim. Merak edenler Traklar hakkında internette biraz araştırma yaparak daha detaylı bilgilere ulaşabilirler. Bu yazıda asıl anlatmaya çalıştığım şey, DNA testleri ve Trak bağlantısı. DNA testlerini günümüzde duymamış olan yoktur. Ancak bu testlerin etnik gruplar ile ilgili çalışmalarda kullanıldığını duymamış olanlar olabilir. Çeşitli testler mevcut ve etnik gruplar üzerinde yapılacak bir çalışma için en önemli test Y-DNA testidir. Neredeyse tüm etnik grupların ataerkil özellikler taşıdığı düşünüldüğünde, belli bir kabileyi veya etnik grubu oluşturan erkek popülâsyonundaki bireylerin, 3-5 asır önce yaşamış bir veya birkaç erkeğin soyundan geldiği kolayca tahmin edilebilir. Aynı şekilde erkeklerdeki cinsiyet kromozomu olan Y kromozomunun da sadece erkekten erkeğe nesiller boyunca aktarıldığı bilinmektedir.  Dolayısıyla, her etnik gruba özgü bazı referans Y-DNA soyları tespit edilebilir. Bu amaç çerçevesinde Trakya’da ve Balkanlar’da birçok kişiden DNA örneği alınmıştır ve ABD Texas’da bulunan FTDNA şirketine ait laboratuarda bu örnekler test edilmiştir. Projemize isteyen herkes bireysel olarak test satın alıp katılabilir.  Şimdiye kadar farklı etnik gruplara ait ilginç bazı bilgiler elde edilmiştir. Ancak bunların hepsini bu yazıya sığdırmak mümkün değil. O yüzden tekrar asıl konu olan Traklar’a dönelim.

Trakya’da toplanan örneklerin sonuçları incelendiğinde Traklar’a ait tarihsel verilerle tam olarak eşleşen bir Y-DNA sonucu nihayet tespit edilmiştir. Bu sonuç hakkında detaylı bilgiye ulaşmak isteyenler, yazının sonunda paylaşacağım Excel dosyasına göz atabilirler. Referans Trak soyu olarak kullanılabilecek mutasyonlar(SNP): I2(M423+,L161+,Y13338+) olarak tespit edilmiştir. Referans STR değerleri de çıkarılmıştır.

Bu değerlerin ne anlama geldiğini genetik ile bir süre ilgilenmiş okuyucular anlayacaktır. Genetiğe yabancı olanlar için kısaca şunları söyleyebilirim;

FTDNA Balkan Projesi kapsamında Balkanlar’daki birçok etnik grubun DNA profili çıkarılmıştır. Buna ek olarak antik zamanlara ait gruplar için de şimdiye kadar çok sayıda çalışma yapılmıştır. Yukarıda verilen SNP ve STR değerleri de Traklar’a ait DNA profilidir. Bu sonuçlara bakarak yakın zamanda, küçük bir DNA testiyle kişi Trak soylu olup olmadığını öğrenebilir.  Test sonuçlarıyla Traklar’ın M.Ö. 1200 civarında Orta Avrupa çevresinden güneye, özellikle de Rodoplar bölgesine göç ettiği söylenebilir. Çünkü bu haplogrubun dünya üzerindeki dağılımı bize bunu söylemektedir.

Neden Rodoplar? 

Çünkü şimdiye kadar proje yöneticileri tarafından toplanmış örneklerden şimdiye kadar sadece Rodop bölgesi kökenliler Trak soylu olma sıfatını kazanabilmiştir. Hatta bu örneklerin etnisitesi hakkında bilgi almak isteyenler çıkacaktır. Onu da bu yazıda verelim. Trak kökenli çıkan örneklerin çoğu Kırcalı yöresi kökenli (Komuniga/Kuşallar, Patitsa/Ördekler) ve “DAĞLI” olarak bilinen etnik gruptan. Dağlılar dışında kendini “POMAK” olarak tanımlayan ve Trak kökenli olan örnekler de mevcut.  Trak kökenli çıkan Pomaklar Blagoevgrad kökenli. Yani yine Rodoplar’dan ve özellikle de Vaklinovo adındaki köyden. 

Peki, sonuçlar ne işe yarayacak?

Sonuçların ne işe yarayacağı konusu ise oldukça derin bir mevzu. DNA testleri  ve DNA testi tabanlı yapılacak etnik grup çalışmalarının, bölgedeki politik gelişmeleri gelecekte önemli ölçüde etkileyeceği bir gerçek. Günümüz bölge ülkeleri olan Türkiye, Yunanistan ve Bulgaristan’ın ise Traklar’ın keşfi konusundaki tutumu henüz netleşmiş değil.

Ancak sonuçlara bakıldığında Bulgar,Yunan veya Türk etnisitelerine ait olmadığı çok net olarak görülen Traklar’ın son temsilcileri, bu konuda nasıl bir tutum sergileyecek? Bence asıl üzerinde durulması gereken konu bu.

Sonuçlar hakkında detaylı bilgi için benim websitemi ziyaret edebilirsiniz: erhaninal.com/geneology

Excel Dosyası için: goo.gl/ZRgyxa

Proje Websitesi: https://www.familytreedna.com/groups/balkangenetics/about/background

Proje Yöneticileri:

Erhan İnal (E-Posta: mail@erhaninal.com)

Atanas Kumbarov (E-Posta: kumbarov@gmail.com)

Lukasz Lapinski (E-Posta: l-lapinski@wp.pl)

Mira Peacock (E-Posta: mira_sydney@yahoo.com.au)

Bilindiği gibi Erhan İnal daha önce de hazırladığı www.taleprehberi.com isimli internet sitesi ile de Türkiye üçüncüsü olmuştu.

Haber Merkezi