HİPERTİROİDİ NEDİR? NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Toplumumuzda çok yaygın olan tiroid hastalıkları her 10 kadından 3 ya da 4'ünde görülebiliyor..  Tiroid bozukluğunun en önemli tetikleyicileri arasında genetik yatkınlık ve stres gösteriliyor. 

Özel Lüleburgaz Tıp Merkezi Dahili Uzmanı Dr. Cumhur  Tarık YAYLA,  Saç dökülmesi, çabuk yorulma, kilo verme hatta sinirlilik ve depresif ruh hali gibi belirtiler veren Tiroid  tiroid hastalıklarını genetik yatkınlıkla birlikte artan stresin de tetiklediği söylüyor ..

Tiroid hormonlarının vücudumuzdaki tüm hücrelerin çalışma hızını belirleyen hormonlar olduğunu dile getiren Uzman Doktor Cumhur Tarık YAYLA "Tiroid hormon bozukluğu olduğu zaman vücudumuzdaki her hücre dengesiz çalışıyor. Tiroid hormonları az çalışıyorsa, vücudumuzdaki her hücre daha yavaş tempoda çalışacak demektir. Aşırı bir faaliyet varsa da tam tersine bu hücreler çok hızlı bir çalışma moduna girecek demektir. Bu da sizin tüm sisteminizi etkileyecek bir yığın hastalığın ortaya çıkmasına neden olur" diyor.

Hipertiroid nedir?

Kandaki tiroid hormonu miktarının artması ile oluşan bir hastalıktır. Tiroid bezleri normal çalışmasının üzerinde seyretmeye devam ederse hipertiroid meydana gelir. Kanda tiroidin artmasına tirotoksikoz denilmekte ve hipertiroid ile aynı kapıya açılmaktadır. Sonuç  olarak kanda TSH düzeyinde azalma olması, serbest tiroid hormonunun artması, tiroid ilaçlarının suistimal amaçlı kontrolsüz alımı, yaşlılık, aşırı iyot alımı,otoimmun bir hastalık GRAVES (En sık sebeptir) doğum sonrası gibi sebepleri vardır.

Sebepleri neler?

Hipertiroidinin en çok görülen nedeni Graves hastalığıdır. Bağışıklık sisteminiz yanlışlıkla kendi tiroit hücrelerine karşı savaşmaktadır (otoimmün hastalık). Bu durum tiroit bezinizi harap etmekte ve tiroit hormonları T3 ve T4’ün fazla miktarda üretimine neden olmaktadır. Bütün bağışıklık sistemi sorunlarında olduğu gibi kadınlar Graves hastalığında da daha şanssızdır. 
Hipertiroidi bağışıklık sisteminde herhangi bir sorun yokken de oluşabilmektedir. Tiroit bezi iltihaplanmanları (Hashimato tiroiditi), tümörleri, diffüz ya da nodüller guatrlarında hipertiroidi gelişebilmektedir. 
Tiroit hormonlarının dikkatsiz ve yüksek dozda kullanımında da hipertiroidi oluşabilmektedir.

-Hipertiroidi belirtileri nelerdir? 

Kilo kaybı, çarpıntı, sinirlilik, aşırı duyarlılık, ani heyecanlanmalar, uyku bozulmaları, ellerde terleme ve titreme, kas güçsüzlüğü, yorgunluk, halsizlik en sık görülen belirtilerdir. Gözlerde öne doğru fırlama, canlı ve parlak bakışlar, gözkapaklarında düşme, ayak ödemi, cinsel güçte azalma, âdet düzensizlikleri, sıcağa tahammülsüzlük sık görülen belirtilerdir. Özellikle sebepsiz bir kilo kaybının eşlik ettiği çarpıntı, sinirlilik ve uykusuzluk sorunlarında hipertiroidi akla gelmelidir.

-Tiroid hastalıklarının teşhisi nasıl konulur? 
Teşhis için kan tahlilinde tiroid hormonlarına bakılır. Tiroidit dediğimiz "haşimato tiroiditi" ya da hipertiroidiye neden olan bazı hastalıklarda tiroid antikorları dediğimiz, tiroid hücresine özel antikor üretimi vardır. Bu antikorlara mutlaka bakılır. Ayrıca mutlaka tiroid ultrasonu bakılmalıdır. Ultrasonografik olarak içinde nodül, kist var mı, yapısında bozukluk var mı mutlaka bu görüntülenmeli. Doppler ultrasonda herhangi bir nodül ya da kistik yapı görülürse tiroid sintigrafisi istenir ki nodüller soğuk nodül mü, sıcak nodül mü bunun ayrımı yapılabilsin. Eğer soğuk nodülse ve bir santimin üzerinde ise muktlaka biyopsisi yapılmalıdır. Çünkü soğuk nodüllerin yaklaşık yüzde 5-10 oranında tiroid kanseri olma riski vardır. Ne kadar erken tanı konulursa ameliyatla hasta bu hastalıktan o kadar çabuk kurtulabilir. 

Hipertiroidi hangi şikayetlere neden olur?

Hipertiroid tüm organları ve sistem işleyişlerine etki eder. Gözlerden kulaklara, tüm duyu organlarına, hatta üremeye kadar uzanan sorunlar ortaya çıkarmaktadır. Erkeklerde memelerde büyüme ve süt gelmesi gibi anormal durumlar gerçekleşir. Hastalığın başlarında erkeklerde cinsel istek fazla olur fakat ilerledikçe istek kaybolur. Kadınlarda ise adet kanamasında azalma, yumurta sayısında düşüş ve cinsel isteksizlik meydana gelir. Bu durumlar ise gebe kalmayı zorlaştırır.

Deride incelme, ayak topuklarında ve çevresinde kalınlaşma, avuç içlerinde damar genişlemesi, kızarıklık görülür. Tırnaklar zayıflar ve hemen kırılır, saç telleri ve yapısı bozulmaya başlar. Hipertiroidin yol açtığı hastalıklar tedaviden sonra ortadan hızla kalkmaktadır. Cerrahi tedavi çok nadir uygulandığı için hastalar genelde ilaç tedavisine alınırlar. İlaç tedavisi uzun süren bir dönemi kapsar.

-Saç dökülmesi, kilo alma gibi şikayetler tedaviye başlandıktan ne kadar süre sonra geçer? 
Tiroid hormonları normal seviyeye geldiği an hasta kendini iyi hissetmeye başlar. Genellikle ilaç dozları yavaş yavaş artırılır ve hastada bir iki ay içinde bütün şikayetler ortadan kalkar. 

Bebekler ilk üç ay boyunca tiroid hormonunu anneden alır ..

"Hipotiroidisi veya hipertiroidisi olan bir hastanın doğurganlık çağında ise mutlaka hamileliğine endokrincisinin izin vermesi lazım" diyen Uzman Dr. Tarık Cumhur YAYLA, "Doktorunuz tiroid hormonlarınız ve kullandığınız ilaç tedavisi hamileliğe müsaittir dediği an, planlı ve sağlıklı bir gebeliğe rahatlıkla adım atabilirsiniz. Ayrıca tiroid hastalığı olmayan bir kadının da, gebeliği düşünüyorsa tiroid hormonlarına baktırmasında fayda var. Eğre tiroid hormonu veya antikorlarınızda bir bozukluk varsa öncelikle hastalığın tedavisi düzenlenmelidir. Çünkü bebeğin anne karnında ilk üç ay boyunca tiroid bezi yoktur. Tiroid hormonunu anneden alır. Ve tiroid hormonu da çok önemli bir hormondur. Bebek anneden yeterli tiroid hormonunu alamazsa zeka seviyesi düşük olur ve bir yığın organ anomalisi olabilir" diyor.